تغذیه و سبک زندگی
توجه به سفره غذایی در هر خانوادهای، با اهمیتترین مسألهای محسوب میشود که نه تنها سلامت فرد بلکه سلامت کل خانواده را نیز تضمین میکند. با این حال، زندگی پیچیده و پرمشغله امروزی باعث شده است افراد به مهمترین مسأله زندگی یعنی اصول تغذیه و سبک زندگی درست توجهی نداشته باشند.
این امر همچنین باعث شده مردم با بهانههایی چون کمبود وقت و غرق شدن در زندگی، از یک رژیم غذایی متعادل که به تندرستی و سلامتی کمک میکند، غافل بمانند و در طول زندگی خود دچار بیماریهای سخت جسمانی شوند. از این رو یکی از مشکلاتی که امروزه افراد در زندگی با آن روبهرو هستند، تنظیم رژیم غذایی یا سفره غذایی خانواده است.
اغلب افراد تمایل به مصرف غذاهای آماده دارند و به واسطه زندگی ماشینی به مصرف مواد غذایی آماده گرایش پیدا کردهاند. این دسته از غذاها چون در دسترس بوده و پر انرژی به شمار میروند، منجر به افزایش بیماریهای مختلف میشود که ریشه در افزایش وزن و چاقی دارد.
غذاهای چرب و آماده از میزان بالای چربی برخوردار بوده و میزان اسیدهای چرب اشباع شده این غذاها بالا است. علاوه بر آن، حاوی نمک زیادی هستند.
میزان مصرف گوشت، لبنیات، سبزی و میوه کاهش یافته و جای خود را به کالاهای نشاستهای، چربی و قند داده است. این جابهجایی در حقیقت از نظر کیفیت غذا و تأمین نیازهای سلولی جنبهای منفی داشته و سیری شکمی، جای سیری سلولی را گرفته است.
سیری شکم عبارت است از مرتفع کردن حالت گرسنگی؛ ولی سیری سلولی تأمین واقعی نیازهای غذایی و فیزیولوژیک بدن و تأمین سلامت تغذیهای است.
توجه ناکافی به سیری سلولی در مجموع موجب افزایش شیوع یک سری از بیماریهای غیر واگیر از جمله سرطان و بیماریهای قلبی عروقی، دیابت و کبدچرب شده است. علاوه بر استعداد ژنتیکی که درصد کمی از سرطانها را تشکیل می دهد، تغییر در الگوی غذایی و رژیم غذایی، حداقل در یک سوم کل موارد سرطانها دخالت دارد. پیروی از الگوی غذایی ناسالم از جمله دریافت مقادیر زیاد چربی (عمدتاً چربیهای اشباع شده مانند روغن جامد، چربی گوشت و مرغ، دنبه و لبنیات پرچرب) باعث افزایش خطر برخی سرطانها مثل سرطان روده، سینه و کلیه می شود.
اگر شیوه زندگی فردی به گونهای باشد که غذاهای سالم کمتر مصرف کند و بیشتر به خوردن فستفودها، غذاهای کنسروی و بطور کلی الگوی غذایی ناسالم تمایل داشته باشد، خود را در معرض ابتلا به کبد چرب قرار داده و به تبع آن دچار مشکلات شدیدتری خواهد شد.
رژیم غذایی ناسالم و غربی علاوه بر اینکه منجر به چاقی و به خطر افتادن سلامت جسمی میگردد، سلامت روانی را نیز میتواند تحت تاثیر قرار دهد.
بهکارگیری چنین رژیمهای غذایی در ایجاد و افزایش شیوع بیماریهای مختلف نقش دارد. بنابراین باید سیاستهایی طراحی شود تا افراد بتوانند این سبک از زندگی را تغییر دهند.
نخستین گام برای اجرای این سیاستها این است که به جای مصرف غذاهای پرنمک و پرچرب، غذاهای سالم جایگزین شود از این رو با افزایش مصرف انواع میوهها و سبزیها باید این سیاست را در پیش گرفت و از این طریق به زندگی سالمتر و مؤثرتری دست پیدا کرد.
اطلاعرسانی و آگاهی افراد یکی دیگر از گامهای این سیاستگذاریها به شمار میرود و سیاستهای کلی غذا و تغذیه در کل کشور به عنوان یکی از عوامل پیشگیری بیماری محسوب میشود و نظارت ویژه بر مراکزی که غذاهای آماده را تهیه میکنند نیز مانع از گسترش برخی بیماریهای مربوط به سبک زندگی میشود.
با کاهش مصرف نمک، میان وعدهها، اسنکها و غذاهای آماده طبخ ، به سلامت و تندرستی دست خواهیم یافت.
در برخی از کشورها اجرای این سیاستها تا حدی جلوی پیشرفت عوارض ناشی از بیماریها را گرفته و آنها را کنترل کرده است. از این رو نیاز است تا این نظارت بویژه بر آنچه افراد در سفره غذایی خود قرار میدهند، بیشتر شود یا حداقل آگاهی و اطلاعرسانی در این زمینه بیشتر صورت گیرد.
شواهد علمی نشان دهنده این است که کاهش مصرف نمک، قندهای ساده و چربیهای مضر در سلامت جامعه نقش بسزایی ایفا میکند و اینها عواملی است که الگوی دریافت مواد غذایی را به سمت الگوی سالم و شیوه زندگی بهتر سوق میدهد.
در کنار این عوامل ذکر شده افراد باید به فعالیتهای بدنی، ورزش و… توجه جدیتری داشته باشند و شاخصهای مرتبط با کنترل وزن را همواره مورد توجه قرار دهند.